فصل اول
طرح تحقیق
-1- مقدمـه
اهمـیت معنویت و رشد معنوی درون انسان، پیشرفت تحصیلی ایلام درون چند دهه گذشته بـه صورتی روزافزون توجه روانشناسان و متخصصان بهداشت روانی را بـه خود جلب کرده است. پیشرفت تحصیلی ایلام پیشرفت علم روانشناسی از یک سو و ماهیت پویـا و پیچیدهی جوامع نوین از سوی دیگر، باعث شده هست که نیـازهای معنوی بشر درون برابر خواسته ها و نیـازهای مادی قد علم کنند و اهمـیت بیشتری یـابند. پیشرفت تحصیلی ایلام بـه طوری کـه سازمان بهداشت جهانی درون تعریف ابعاد وجودی انسان، بـه ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی اشاره مـیکند و بعد چهارم یعنی بعد معنوی را نیز درون رشد و تکامل انسان مطرح مـیسازد. اما علی رغم تاکید روز افزون دانشمندان بر بعد معنوی رشد انسان، هنوز تعریف واحدی کـه دربرگیرنده تمامـیت معنویت باشد، ارائه نشده است. وون(1993)، معنویت را بـه عنوان تلاشی دائمـی بشر به منظور پاسخ بـه چراهای زندگی تعریف کرده است. معنویت یکی از نیـازهای درونی انسان هست که برخی صاحب نظران آن را متضمن بالاترین سطوح زمـینـه های رشد شناختی، اخلاقی، عاطفی، فردی ، تلاش همواره آدمـی به منظور پاسخ بـه چراهای زندگی مـی دانند ، بـه عبارت واضحتر استفاده بهینـه از قوه خلاقیت و کنجکاوی به منظور یـافتن دلایل موجود مرتبط، با زنده ماندن و زندگی و در نتیجه، رشد و تکامل،بخش مـهمـی از معنویت را تشکیل مـیدهد(یعقوبی، 1387).
یکی از مـهمترین ویژگی های انسان توانایی درون شکل بـه روابط بین فردی و حفظ آن هست . این روابط کـه برای هریک از ما جهت حفظ بقای تولید مثل ، عشق ، شغل و .... کاملا ضروری هست شکل های مختلفی بـه خود مـی گیرد. روابط دوستانـه ، الگوهای ارتباطی و احساس رضایت از رابطه ، موضوعاتی هستند کـه هم از جنبه ی اجتماعی و هم از جنبه ی روانشناسی بر روی رفتارهای بین فردی متمرکزند و موضوع اصلی هستندکه از دوران کودکی آغاز مـی شوند. از آن جا کـه روابط دوستانـه ، الگوهای ارتباطی و احساس رضایت از رابطه درون اغلب روابط وجود دارد و مـی تواند تاثیر زیـادی رود افراد داشته باشد. تاثیر منفی این مسئله مـی تواند روی روند رشد فرد اثر بگذارد از وقایع کـه در دوران کودکی رخ مـی دهد که تا تجاربی کـه در دوران بزرگسالی درون رابطه با مردم سبک مـی کند(رئیسی، 1390).
سازگاری از آن دسته عواملی هست که مـی‌توانند هم درون نقش تسهیل‌کننده و هم درون نقش بازدارنده پیشرفت تحصیلی ظاهر شود. بـه این صورت کـه توجه بـه استعدادهای خلاقانـه افراد و فراهم‌نمودن زمـینـه بروز این استعدادها و ایجاد جوی درون مدرسه کـه ابهام، تضاد، تناقض، شکست و عدم کنترل بیرونی را توسعه دهد موجب گسترش خلاقیت و نوآوری شده و در نتیجه سازگاری دانش‌آموزان نیز تحت تأثیر نوآوری آنـها افزایش خواهد یـافت و برعدر صورتی کـه زمـینـه‌های توسعه خلاقیت دانش آموزان فراهم نگردد و سازگاری آنـها و عوامل مرتبط با آن نیز بررسی و مطالعه نگردد پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان نیز افت نموده و کاهش خواهد یـافت(اسلامـی‌نسب،1373).
1-2- بیـان مساله
واژه هوش معنوی(SQ) درون سال های اخیر توجه روانشناسان را بـه خود جلب کرده است. زورهار و مارشال(2000) درون کتاب هوش معنوی خود، آن را بـه عنوان هوش بنیـادی آورده اند. جاین و پور هیت(2006)، هوش معنوی را توانایی تجربه شده ای مـیدانند کـه به افراد امکان دستیـابی بـه دانش و فهم بیشتر را مـیدهد و زمـینـه را به منظور رسیدن بـه کمال و ترقی درون زندگی را فراهم مـیسازد(یعقوبی، 1387).
سازگاری نیز از جمله عوامل خیلی مـهم درون سلامت روانی فرد است. سازگاری درون روان شناسی عبارت هست از رابطه‌ای کـه هر ارگانیسم با توجه بـه محیط‌ا‌ش و با محیط برقرار مـی کند، از طرفی سازگاری بـه فرایندهای روان شناختی کـه مردم را با تغییرات روزمره هماهنگ مـی کند اشاره دارد. سازگاری فرایندی درون حال رشد و تحول و پویـاست کـه شامل توازن آن چه کـه افراد مـی خواهند و آن چه جامعه شناسان
مـی پذیرند مـی باشد. بـه عبارت دیگر سازگاری یک فرایند دو سویـه هست از یک طرف فرد بـه صورت موثر با اجتماع تماس برقرار مـی کند و از طرف دیگر اجتماع نیز ابزارهایی را تدارک مـی بیند کـه فرد از طریق آن‌ها توانایی‌های بالقوه خویش را واقعیت مـی بخشد درون این تعامل فرد وجامعه دست خوش تغییر و دگرگونی شده و سازشی نسبتاً پایدار بـه وجود مـی آید(خسروی، 1389).
دوبعد مـهم زندگی دانش آموز، پیشرفت تحصیلی و سازگاری آموزشگاهی(اجتماعی-فردی)، هست که با یکدیگر رابطه متقابل داشته و بر سلامت روانی و تربیتی حال و آینده وی تاثیر دارد. بالسون[1] (1994)، پیشرفت تحصیلی را اصطلاحی مـی داند کـه به جلوه ای از جایگاه تحصیلی دانش آموزان اشاره دارد و این جایگاه مـی تواند نمرات دوره های مختلف یـا مـیانگین نمرات درون دوره خاص یـا نمره ای به منظور یک دوره باشد. پورشافعی (1370)، پیشرفت تحصیلی را انجام تکالیف و موفقیت دانش آموزان درون گذراندن دروس یک پایـه تحصیلی مشخص و یـا موفقیت دانش آموزان درون امر یـادگیری مطالب درسی مـی داند. درون تحقیقات مختلف پیشرفت تحصیلی با موفقیت تحصیلی بصورت مترادف بکار شده هست که البته متفاوت از یکدیگرند. موفقیت تحصیلی فرآیندی از توانایی های گوناگون افراد شامل توانایی های جسمـی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنان از یک سو و عوامل برانگیزنده مانند علاقه، پشتکار و پاداش از سوی دیگر مـی باشد (ذکایی، 1378).
در این پژوهش قصد بر این هست که محقق بداند آیـا رابطه ای بین هوش معنوی و سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شـهرستان قلعه گنج وجود دارد و اینکه سهم هرکدام از این متغیرها چه مـیزان مـی باشد؟
1-3- ضرورت و اهمـیت انجام تحقیق
امروزه نظام تعلیم و تربیت هر جامعه زیربنای توسعه اجتماعی، اقتصادی ، سیـاسی و فرهنگی آن جامعه بـه شمار مـی رود . بررسی عوامل پیشرفت جوامع پیشرفته نشان مـی دهد کـه همـه این کشورها از آموزش و پرورش توان مند ، موثر و کارآمد برخوردارند. نـهاد آموزش و پرورش عهده دار ایجاد زمـینـه مناسب به منظور رشد و شکوفایی استعدادها و توانایی های افراد است. بدیـهی هست که رسیدن بـه این هدف مستلزم برنامـه ریزی های وسیع، جامع و حساب شده با توجه بـه اه عمومـی آموزش و پرورش هر جامعه است(کرمـی، 1384). پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ممکن هست به دلایل مختلف و تحت تاثیر عوامل گوناگون با مشکل مواجه شود. بنابراین شناسایی عوامل تاثیر گذار بر پیشرفت تحصیلی یکی از مـهم ترین و اساسی ترین فعالیت ها درون هر نظام آموزشی هست (کرمـی، 1384). بـه علاوه شناخت عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان باعث خواهد شد کـه راه کارهای مناسب جهت از بین بردن عوامل بازدارنده ارایـه ، که تا زمـینـه های پیشرفت و موفقیت دانش آموزان را فراهم ساخته و بدین لحاظ از اتلاف وقت ، سرمایـه ملی ، نیروی انسانی و در بعضی مواقع تخریب روحی و روانی دانش آموزان جلوگیری بـه عمل آید.
در این پژوهش تاثیر دو متغیر هوش معنوی و سازگاری بر پیشرفت تحصیلی بررسی خواهد شد.
با انجام چنین پژوهش هایی و بررسی عوامل موثر درون پیشرفت تحصیلی مـی توان قدم موثری دراه ساخت آینده کشور برداشت و از این مـهم دانش آموزان، خانواده هایشان، برنامـه ریزان آموزش و پرورش و در نـهایت جامعه و نسل بعد سود خواهند برد.
1-4- اه تحقیق
1-4-1- هدف اصلی:
بررسی رابطه هوش معنوی و سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شـهرستان قلعه گنج
1-4-2- اه جزیی:
بررسی رابطه هوش معنوی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
بررسی رابطه سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
1-5- سوالات تحقیق
آیـا بین هوش معنوی و سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
آیـا بین هوش معنوی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
آیـا بین سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
1-6- فرضیـه های تحقیق
بین هوش معنوی و سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
بین هوش معنوی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
بین سازگاری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
1-7- تعریف مفهومـی و عملیـاتی متغیرعای تحقیق:
1-7-1- تعریف مفهومـی:
هوش معنوی: پیشرفت تحصیلی ایلام از نظر ولمن(2001)، هوش معنوی عبارت هست از ظرفیت انسان به منظور پرسیدن سوال هایی درباره معنای زندگی و به طور هم زمان تجربه پیوند بـه هم پیوسته بین هر کدام از ما و جهانی کـه در آن زندگی مـی کنیم. از نظر آمونز (2000)، هوش معنوی کاربرد انطباقی اطلاعات معنوی درون جهت حل مساله درون زندگی روزانـه و فرآیند دستیـابی بـه هدف مـی باشد.
سازگاری: سازگاری درون روان شناسی عبارت هست از رابطه‌ای کـه هر ارگانیسم با توجه بـه محیطش، با محیط برقرار مـی کند، از طرفی سازگاری بـه فرایندهای روان شناختی کـه مردم را با تغییرات روزمره هماهنگ مـی کند اشاره دارد(کرمـی، 1377).
پیشرفت تحصیلی: پیشرفت تحصیلی تجلی جایگاه تحصیلی یک دانش آموز مـی باشد، این جایگاه ممکن هست به نمره ای به منظور یک درس یـا معدل مجموعه ای از دروس درون یک گروه یـا معدل درون تمامـی دروس اطلاق مـی گردد.
1-7-2- تعریف عملیـاتی:
هوش معنوی: درون این پژوهش منظور نمره ای هست که آزمودنی درون مقیـاس 42 سوالی هوش معنوی بـه دست مـی آورد.
سازگاری: منظور از سازگاری درون این پژوهش، نمره‌ای هست که فرد از«پرسش نامـه‌ی سنجش سازگاری بل» بـه دست مـی آورد.
پیشرفت تحصیلی: درون این پژوهش منظور نمره معدل دانش آموز درون نیمسال اول تحصیلی 92-91 مـی باشد
فصل دوم
پیشینـه ی تحقیق
مقدمـه
این فصل درون دو بخش مورد بررسی قرار مـیگیرد: بخش اول: گستره نظری مسأله مورد پژوهش، بخش دوم: بررسی پیشینـه مطالعاتی
درون بخش نخست مطالبی پیرامون هوش معنوی و سازگاری و در نـهایت پیشرفت تحصیلی بـه صورت جداگانـه تعریف شده و در بخش دوم پیشینـه مطالعاتی تحقیقات درون داخل و خارج از کشور مورد بررسی قرار مـی گیرد.
2-1- پیشینـه نظری
2-1-1- هوش معنوی
برای انتخابی درست از مـیان راههای موجود درون بحث معنویت و عرفان، و تشخیص راه درست از غلط، و یـا عرفان صحیح از کاذب، ابزاری نیـاز است، کـه مـهمترین آن "هوش معنوی" است، کـه با این هوش انسان دچار تشویش نشده و در دو راهی های معنوی، مـیتواند راه درست و پرچمدار راه درست را، پیدا کرده و نور واقعی را از بین نورهای ضعیف و قوی کـه انسان را بـه بیراهه مـیبرند، پیدا کند، و به سرانجام مقصود برسد. هوش معنوی یـا SQ را مـی توان همان توانایی دانست، کـه به ما قدرتی مـی دهد و رویـاها و تلاش و کوشش به منظور به دست آوردن آن رویـاها را مـی دهد. این هوش زمـینـه تمام آن چیزهایی هست که ما بـه آنـها معتقدیم و نقش باورها، هنجارها، عقاید و ارزش ها را درون فعالیت هایی را کـه بر عهده مـی گیریم درون بر مـی گیرد. هوشی کـه به واسطه آن سوال سازی درون ارتباط با مسائل اساسی و مـهم درون زندگی مان مـی پردازیم و به وسیله آن درون زندگی خود تغییراتی را ایجاد مـی کنیم(یعقوبی، 1390).
در واقع با استفاده از هوش معنوی بـه حل مشکلات با توجه بـه جایگاه، معنا و ارزش آن مشکلات مـی پردازیم. هوشی کـه قادریم توسط آن بـه کارها و فعالیت هایمان معنا و مفهوم بخشیده و با استفاده از آن بر معنای عملکردمان آگاه شویم و دریـابیم کـه کدامـیک از اعمال و رفتارهایمان از اعتبار بیشتری برخوردارند، و کدام مسیر درون زندگی مان بالاتر و عالی تر است، که تا آن را الگو و اسوه زندگی خود سازیم(باقری و همکاران، 1390).
شامل منبع نمـی باشد
[پایـان نامـه بررسی رابطه هوش معنوی و سازگاری با پیشرفت ... پیشرفت تحصیلی ایلام]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 16 Jul 2018 17:25:00 +0000